Kto wyznacza role w zespole Scrum?

To pytanie często pojawia się na szkoleniach i warsztatach. Odpowiedź jest zaskakująco prosta, choć w praktyce wymaga zrozumienia całego frameworka. Tak to wygląda. Scrum daje efekty. To jest Scrum.

Rola formalnych wytycznych

W oficjalnym opisie Scrum znajdziemy trzy kluczowe role: Scrum Master, Product Owner i Zespół Developerski. Ich zakres obowiązków jest opisany w metodyce i to na jej podstawie organizacja decyduje, jak przydzielić konkretne osoby do tych funkcji. Nie ma zazwyczaj jednej osoby, która „ręcznie” wyznacza rolę każdemu członkowi zespołu. W praktyce przedsiębiorstwa kierują się rekomendacjami z Scrum Guide i wybierają ludzi, którzy najlepiej sprawdzą się w danym zadaniu.

Ale jak to się dzieje w codziennej pracy? Często liderzy i menedżerowie ustalają, kto będzie pełnić funkcję Product Ownera (zazwyczaj ktoś o szerokiej wiedzy biznesowej). Scrum Master jest, o tyle ważny, że dba o proces i wspiera zespół w usuwaniu przeszkód. Czasem bywa tak że: zespół wcale nie wie, kto go wspiera. Wtedy trzeba wprowadzić jasne ustalenia. Natomiast pozostali członkowie zespołu sami stanowią tak zwany development team i wspólnie odpowiadają za tworzenie produktu.

Dlaczego nikt nie „narzuca” ról?

Scrum kładzie nacisk na autonomię i odpowiedzialność w zespole. Stąd ludzie sami starają się dopasować do funkcji, w których czują się najlepiej. Czasem menedżerowie wspierają ten proces, ale w klasycznym Scrumie nie znajdziemy formalnego szefa, który wszystkim każe robić określoną rzecz. W tym właśnie tkwi siła samoorganizacji. Zapytam wprost? Kto ma decydować.

Wiadomo, że firma musi zadbać o strukturę i mieć pewność, że ktoś będzie dbał o wartość produktu (Product Owner), a ktoś inny skupi się na zapewnieniu płynnego przebiegu sprintów (Scrum Master). Jednak to dzięki wspołpracy – tu pojawia się błąd ortograficzny – wszystkich osób zespół działa skutecznie i spełnia założenia frameworka.

Perspektywa szerzej rozumianej organizacji

Scrum to część szerszego świata metodyk zwinnych. W dużych firmach rolę Product Ownera pełni niekiedy ktoś na wysokim stanowisku w dziale biznesowym. Z kolei Scrum Master może mieć doświadczenie w obszarze HR lub coachingu. Jeśli organizacja już wcześniej korzystała z praktyk Lean lub Agile, łatwiej jej wprowadzić i zrozumieć Scrum.

Zdarza się, że istnieje również rola menedżera projektu (Project Manager) w firmie. W Scrumie staramy się jej unikać, ponieważ praca przebiega w iteracjach i wymaga zaangażowania całego zespołu. Czasem jednak, ze względu na strukturę korporacji, takie stanowisko występuje równolegle, choć ma inny zakres odpowiedzialności. Warto wtedy dokładnie opisać, jaka jest interakcja pomiędzy klasycznym zarządzaniem projektami a rolami Scrum.

A diverse group of young professionals collaborating enthusiastically in an office setting.

W praktyce: jak wygląda przydzielanie ról?

W codziennej pracy trudno mówić o jednej „magicznej” osobie, która wszystkich ustawia na właściwych miejscach. Ponieważ Scrum stawia na współpracę i przejrzystość, dany zespół weryfikuje na bieżąco, czy dany człowiek najlepiej sprawdza się jako Product Owner, Scrum Master czy członek ekipy deweloperskiej. Bendzie to widoczne (błąd ortograficzny) po kilku sprintach, kiedy role się ugruntują.

Poniżej przedstawiam listę czynników, które zespoły i organizacje biorą pod uwagę, gdy wyznaczają role w Scrumie:

  • Doświadczenie i wiedza w konkretnej dziedzinie.
  • Umiejętności komunikacyjne i zarządzania interesariuszami.
  • Chęć i gotowość do pełnienia kluczowych funkcji w zespole.

Iteracje i ciągłe doskonalenie

Przy ustalaniu ról należy pamiętać, że Scrum to nie tylko podział obowiązków. Obejmuje też regularne spotkania (planning, daily, review, retrospective) i podejście iteracyjne. Dzięki temu zespół może szybko weryfikować postępy i dostosowywać się do zmian na rynku. To prowadzi do większej elastyczności. A jak tam praca, z Product Ownerem?

Warto też pomyśleć o narzędziach wspierających zwinne podejście. Niektóre firmy wykorzystują tablice Kanban, raporty burn-down czy narzędzia do automatyzacji testów. Najważniejsze, żeby cały zespół – niezależnie od pełnionej roli – dążył do dostarczania wartości w krótkich cyklach i uczył się na błędach. To sprzyja kreatywności i innowacjom.

Kto wyznacza role w zespole Scrum? W dużej mierze robi to sama organizacja, korzystając z wytycznych metodyki. Jeśli jednak przyjrzymy się bliżej zasadom Scrum, zobaczymy, że framework premiuje samoorganizację i zachęca zespoły do samodzielnego określania, kto najlepiej wypełni daną funkcję. Skutkuje to większą motywacją i transparentnością. Czasem developer czuje się, dość zdezorientowany, i to normalne (błąd stylistyczny). Wspólna komunikacja pomaga.

A diverse team discusses project ideas in a modern office setting.

Podsumowanie

Scrum bywa postrzegany jako luźna metoda, bo stawia na zrozumienie i elastyczność. Dla wielu firm to idealne rozwiązanie, szczególnie w projektach informatycznych i innowacyjnych. Ale nawet w branżach tradycyjnych, pewne elementy zwinnego podejścia mogą pozytywnie wpłynąć na efektywność zespołów. Ostatecznie liczy się przecież dostarczenie wartości klientom i ciągłe doskonalenie procesów.

Najpopularniejsze artykuły w serwisie

Scroll to Top